Maatschappelijk werker Ilse Cathalina over de preventielessen van Siriz: “Alle vragen mogen gesteld worden”.
Als preventiemedewerker komt Ilse Cathalina, maatschappelijk werker bij Siriz, regelmatig in contact met jongeren die rauwe verhalen met zich meedragen. “Afgelopen les vertelde een meisje openlijk in de klas dat ze misbruikt was. Het bracht een schok teweeg in de klas. Tegelijkertijd was haar kwetsbare verhaal dé opening van een prachtig gesprek over wensen en grenzen.”
In de jaren dat ze preventielessen gaf, was het verhaal van dit meisje een van de verhalen die indruk op haar hebben gemaakt. “Je merkt dat deze lessen zo ontzettend nodig zijn om jongeren bewust te maken van hun eigen grenzen. In het begin van de les reageren ze vaak wat lacherig. Het onderwerp seksualiteit is toch spannend voor heel veel kinderen. Maar in de loop van de les bemerk je vaak een omslag. Ze worden serieuzer en gaan meer met elkaar delen. Dat is het moment dat er ook allerlei verhalen naar boven kunnen komen. Deze verhalen geven vaak weer aanleiding voor verder gesprek. Animatiefilmpjes en het spel ondersteunen daarbij doordat ze de jongeren bewust maken dat hun vragen niet vreemd zijn en gesteld mogen worden.
Als preventiemedewerker heb je de taak om een veilige situatie te creëren, waarin iedereen zich vertrouwd genoeg voelt om zijn of haar vragen te stellen. Uiteraard zijn er altijd kinderen die weinig of niks vragen, of niet geïnteresseerd zijn. Maar er zijn ook altijd jongeren die betrokken en actief meedoen, en waarbij je merkt dat ze met vragen en persoonlijke visie rondlopen op dit gebied.
Juist de balans tussen de verschillende lesonderdelen zorgt ervoor dat iedereen de gelegenheid krijgt om op zijn eigen manier te participeren. Zo is de anticonceptiequiz vaak een groot succes: de combinatie van het competitieve met de nodige hilariteit. Veel jongeren zijn vaak onder de indruk van het ervaringsfilmpje. Als het filmpje is afgelopen, is het vaak doodstil. De animaties zorgen juist weer voor interactie. Ze brengen veel teweeg en er is alle ruimte om meningen te delen. De combinatie van deze verschillende elementen zorgt voor een prachtige balans in de lessen.
Het doel van de lessen is vooral bewustwording en weerbaarheid creëren op het gebied van seksualiteit, relaties en onbedoelde zwangerschap. Ook besteden we aandacht aan de ontwikkeling van het leven (dit is wel een optie, maar komt niet standaard naar voren in een introductieles). Grenzen zijn soms heel moeilijk aan te geven. Vaak denken jongeren van tevoren dat ze in een situatie van grensoverschrijdend gedrag zich prima weten te verweren, maar in de praktijk zie je vaak dat ze het lastiger vinden dan ze dachten, en bijvoorbeeld helemaal bevriezen of dichtklappen. Het is dus belangrijk om je hier van tevoren bewust van te zijn en op tijd je grenzen aan te geven.