Dit interview is afkomstig uit het jubileummagazine, ter ere van ons 15-jarig bestaan. In de komende periode delen we verschillende artikelen en verhalen uit het magazine ook online, zodat iedereen kan meelezen en meekijken met wat Siriz drijft en waar we voor staan.
‘Zonder elkaar zijn we nergens’
Op het kantoor in Gouda houden gedragswetenschapper Esther en manager Zorg Annemarieke hun werkoverleg. ‘Maar nu eerst tijd voor koffie’, lacht Annemarieke uitnodigend. Met plezier schuiven we aan om meer te weten te komen over wie deze twee Siriz-medewerkers zijn en wat ze doen.
Natuurlijk gaan we het in dit gesprek hebben over het waarborgen en verbeteren van de kwaliteit van zorg op de werkvloer, waar de twee pal voor staan. Maar eerst willen we weten welke weg – of omweg – hen bij Siriz bracht. Die wegen blijken vol wendingen en verrassingen. Brand maar los, dames!
Een avontuur met een missie
‘Dat ik bij Siriz mag ondervinden hoezeer ik van betekenis kan zijn, heeft alles te maken met mijn zeven jaren ervoor’, ‘steekt Esther van wal. ‘Die tijd woonde ik met mijn gezin – met drie jonge kinderen – tussen de Aboriginals in het noordelijkste puntje van Australië. Mijn man vloog er als bush-piloot om mensen in nood humanitaire hulp te bieden. Het klinkt nu alsof we dat weleens eventjes gingen doen, maar het had ons veel voorbereiding gekost om ons klaar te stomen voor de uitdagingen.’
We luisteren aandachtig. Bush-piloot? Aboriginals? Uitdagingen? Ga door, Esther!
‘We leefden in een ongerept wildernisgebied. De vaak hevige regenval bemoeilijkte de bereikbaarheid. Geleidelijk kwamen de kinderen en ik in de flow van het traditionele leven. Vanuit mijn studie en werk als gedragswetenschapper en orthopedagoog begon ik om me heen te kijken: waar zit de nood? Waarin kan ik bijdragen? Eén ding was duidelijk, in deze compleet andere cultuur moest ik mijn kennis en ervaring deels overboord gooien. Ik moest ontdekken hoe hulpverlening werkt bij mensen die nóóit over hun problemen spraken en waar – als gevolg van historische trauma’s en armoede – soms complexe, onwenselijke situaties speelden.’
‘Waar zit de nood? Waarin kan ik bijdragen?’
‘Ik richtte me op de vrouwen. Uit gespreksgroepjes vloeide op allerlei fronten hulp in hun dagelijks bestaan voort. In het ziekenhuis bezocht ik zwangere vrouwen, die uit hun eigen dorpjes waren gevlogen voor een zo veilig mogelijke bevalling. Ook werkte ik in women’s shelters, de blijf-van-mijn-lijfhuizen. Het gebeurde wel dat mijn man iemand in veiligheid vloog, die ik dan de andere dag opzocht.’
Dat groeiende begrip van culturele overtuigingen, waarden en verschillen en jouw respectvolle omgang ermee – langzaam zien we de bewegwijzering richting Siriz opdoemen, maar zover is het nog niet, hè Esther?
‘Nee, ik zat er middenin. Letterlijk. Onder een boom, op een kleedje, soms met de hele familie eromheen. Dat collectieve is een centraal element in hun cultuur. Je maakt deel uit van een grotere gemeenschap, met een gevoel van eenheid en onderlinge afhankelijkheid. Door die culturele ervaring en het werken met vrouwen kon ik de brug naar Siriz leggen.’
Het moment van terugkeren naar Nederland naderde?
‘Losscheuren, noem ik het. Alsof we een stukje van ons hart achterlieten. Maar wat een waardevolle ervaring en verrijking van ons leven! Ik heb er ontzettend veel geleerd, ook over mezelf. Dat breng ik hier nu in praktijk.’
We horen graag meer, maar nu éérst tijd voor Annemarieke, die zich met een gespeelde frons afvraagt: ‘Hoe kan ik hier overheen?’
‘Het was mijn meisjesdroom om bij de politie te werken, maar ik was te jong voor de opleiding. Sociaal Pedagogisch Werk was het alternatief voor mij. En toen gebeurde het: ik raakte zwanger, op mijn 18e. Mijn vriendje kende ik net drie maanden. Eerst paniek natuurlijk. De moeder van het gezin waar ik oppaste was verloskundige. Zij regelde een echo in het ziekenhuis. Mijn vriend was wat ouder, 21, en toen hij het hartje zag kloppen, zei hij: wat er ook gebeurt, wij gaan ervoor! Toen ik het eenmaal mijn ouders vertelde, reageerden ze zo ontzettend lief! Al moeten wij onze baan ervoor opzeggen, als jíj je studie maar afmaakt, zeiden ze. Samen zorgen we dat het goed komt.’
‘Wat er ook gebeurt, wij gaan ervoor!’
Het leven loopt anders dan je als jong meisje voor je ziet?
‘Weet je? Ik kwam uit een warm nest, de meeste moeders die wij hier bij Siriz opvangen hebben dat niet. Ik had een partner, samen bouwden we ons leven op en we kregen een tweede dochter, net zo’n mooi meisje als de eerste. Jaren later besloten we uit elkaar te gaan, maar we hadden lang genoeg in harmonie geleefd om onze kinderen in co-ouderschap op te laten groeien. We kenden elkaar drie maanden, hè, destijds. We gunden elkaar en onze dochters het geluk van een goeie relatie. Nog altijd zijn we de beste vrienden en inmiddels voogd van elkaars nieuwe kinderen.’
Hoe mooi is dat! En je loopbaan na je studie?
‘Ik werkte met mensen met een verstandelijke beperking en bij een trainingshuis voor jongeren. Toch begon het werken bij de politie weer te kriebelen. Was ik net aangenomen als politiekundige, kwam de scheiding en viel de opvoeding van m’n meiden niet te combineren met een interne studie in Apeldoorn.’
Jij hebt wel geleerd om te schakelen, Annemarieke.
‘Klopt. Voor mij betekent het loslaten wat je niet kunt veranderen, de situatie vanuit een nieuw perspectief bekijken en flexibel zijn. En… daar iets moois van maken.’
Omdenken dus. Annemarieke studeerde Management in de Zorg, kreeg met haar nieuwe partner een tweeling en kwam als trotse moeder van vier bij Siriz.
‘Bij Siriz heb ik een prachtbaan, waarin het zwaartepunt niet op de financiën ligt, maar op kwaliteit. Samen met Mandy Steenbergen vervul ik deze rol in een duobaan. Voor ons allebei top. Mandy en ik zijn volledig op elkaar ingespeeld. Dat heb je binnen onze organisatie: ruimte om werk en privé goed te combineren.’
Net waren we nog in de wildernis, Esther, en nu met beide voeten in de klei bij Siriz. Hoe ging dat voor jou?
‘Het werd tijd voor onze terugkeer naar Nederland. Ik had niet de hoop om gelijk als orthopedagoog aan de slag te kunnen. Maatschappelijke dienstverlening zou een prima start zijn. Wel zei ik tegen mijn man: ‘Ik heb geen zin om allerlei brieven te schrijven, ik hoop dat iemand naar mij toekomt met: hé, wij hebben een vacature.’ Met die hoop, maar zonder verwachtingen, zette ik mijn cv op Indeed en wat gebeurde er? Een dag later kreeg ik reactie van Siriz voor de functie van gedragswetenschapper. Het voelde als iets dat voorbestemd was.’
‘Het werd een online sollicitatiegesprek. Zij in de hitte onder die boom, wij in de regen en de kou’, blikt Annemarieke met een knipoog terug. Omdat samenwerken in één team zorgt voor een integrale aanpak, was Annemarieke vanaf het eerste moment betrokken bij de selectie voor deze functie. ‘Ik vóélde: dit is mijn baan!’, glundert Esther. Volkomen wederzijds, verzekert Annemarieke.
‘Dat gelijk in actie komen, dat is Siriz!’
‘We delen kennis en inzichten om de zorg goed af te stemmen. Mandy en ik richten ons op het overkoepelende kwaliteitsbeleid en de procesoptimalisatie, Esther op de aanpak van specifiek gedrag en de coaching van cliënten en medewerkers.’
‘Annemarieke, Mandy en ik, met z’n drieën op de tandem, zo voelt het’, lacht Esther. Goed op elkaar ingespeeld nemen ze de hobbels en bochten samen, als hecht team.
‘Als gedragswetenschapper kijk ik vooral naar onze cliënten, jonge moeders en aanstaande moeders die onbedoeld zwanger zijn. En ja, soms ook aanstaande vaders, al zijn die vaak minder in beeld. In de drie woonvoorzieningen voer ik samen met de coördinator de intakegesprekken. Als de cliënt bij ons komt wonen blijf ik die op de achtergrond volgen. Mijn casuïstiekbespreking op de woningen geldt de grote lijnen: hoe gaat het? Hoe gaat het met het kindje? Zijn er zorgen? Is er interventie nodig? Extra hulp in traumaverwerking door de ggz bijvoorbeeld? Het is continu inschatten: hoe doet iemand het én wat wil diegene zelf?’
Esther verkent de huidige en de gewenste situatie vanuit een stimulerende, niet-sturende rol.
‘Hoe gaan we de doelen, die we samen met de cliënt hebben opgesteld, inhoudelijk vormgeven? Daar kijk ik met Mandy en Annemarieke naar. Samen zijn we betrokken in het managementteam bij beleid en inspireren we medewerkers om doelstellingen te helpen realiseren. Met de maatschappelijk werkers op de hulpposten en woonbegeleiders van de woongroepen heb ik werkoverleg en ze kunnen me altijd bellen. Pas nog was er een crisisachtige situatie. Een jonge, aanstaande moeder was op straat beland. Onmiddellijke hulp was dringend nodig. Het contact dat de gemeente met ons zocht, kwam bij Annemarieke binnen. Per direct brengen wij de problematiek in kaart en in dit geval konden wij voor een veilige plek in onze opvang zorgen.’
‘Dat gelijk in actie komen, dat is Siriz!’, knikt Annemarieke. ‘Wij hebben een zorghart!’
‘Komt er zo’n aanvraag vol dringende noodzaak, voor iemand die op straat uitzichtloos zwerft en wij hebben een plek, ja, dan zijn wij een organisatie die zegt: natuurlijk, kom maar. En dan zijn we op zo’n moment niet een heel zakelijke organisatie, maar denken: we kijken later wel naar de financiën. Met zo’n spoedeisend geval kun je niet wachten op formulieren en besluiten. De urgentie gaat vóór.’
‘Meelopen met een cliënt in dát stukje van haar leven’
Dat warme hart om te willen helpen, het ‘er zijn’, dat kenmerkt Siriz? Eenstemmig klinkt het: ab-so-luut! Annemarieke legt haar Siriz-gevoel nader uit.
‘Siriz is een platte organisatie, zonder hiërarchie. We hebben onze eigen taken en verantwoordelijkheden, maar we doen alles samen. We hebben elkaar ook állemaal nodig. Zonder elkaar zijn we nergens!’
Bij Siriz werken doe je niet zomaar, dan ben je enorm gemotiveerd, dat blijkt wel. En je kunt in iedere functie van betekenis zijn, Annemarieke?
‘O, zeker! We zijn allemaal nauw betrokken. Ikzelf bijvoorbeeld werk niet alleen vanachter m’n bureau, maar werk regelmatig op de woning, zoals wij dat noemen. Zo maak je de ontwikkelingen van dichtbij mee. Geen dag is hetzelfde. Ben ik met beleidsstukken bezig, vraagt een moeder of ik even op de baby wil passen omdat ze wil douchen. En in zo’n urgent geval als de dakloos geraakte zwangere jonge vrouw, ga ik op m’n vrije dag zelf nog allerlei bruikbare spulletjes brengen.’
Je leeft je in. Je empathisch vermogen draait op volle toeren. Vast en zeker ook bij jou, Esther?
‘Het geldt voor ons allemaal, dat staat vast. Het is toch heel bijzonder dat je mee mag lopen met een cliënt in dát stukje van haar leven, om haar uiteindelijk in vertrouwen los te mogen laten, wetende dat ze heeft bereikt wat ze wilde bereiken en weer zelfstandig door het leven kan.’
Credits
Tekst & fotografie: Simone van Nes
