Kennisbank – Wonen

Laatst gewijzigd 2 oktober 2017

Dakloze (aanstaande) jonge ouders komen vaak in een tijdelijke opvang. Dat is verre van ideaal, zowel voor ouder als kind. Housing First is een model waarbij dakloze mensen direct en zonder eisen structurele huisvesting krijgen. Het is een veelbelovend model voor de opvang van dakloze jonge moeders, maar verdient nog meer wetenschappelijke aandacht en praktijkervaring.

 

Woonladder principe

Opvang voor jonge dakloze ouders gebeurt vaak volgens het woonladder principe. Van eerste opvang op een crisisplek, via groepsopvang voor jonge ouders naar begeleid wonen en tot slot zelfstandige woonruimte.

Wonen in de opvang lost het probleem van dakloosheid tijdelijk op en geeft ruimte voor begeleiding van moeder en kind. Maar het geeft ook veel problemen. Denk aan de stress van het wonen in een groep, de breuk met het eigen netwerk door de verhuizing uit de regio en de verplichtingen en regels bij het leven in de opvang. Jonge moeders ervaren afbreuk aan zelfstandigheid en stabiliteit in plaats van constructieve opbouw.

Wat is Housing First?

Housing First gaat uit van het principe dat stabiele en veilige huisvesting een basisbehoefte is. Het is een methode waarbij dakloze mensen direct zelfstandige huisvesting krijgen. In een gewone woonwijk tussen andere huurders en zonder behandelverplichting. Dit zorgt voor privacy, autonomie en vrijheid en er is minder toezicht en controle. Deze voorwaarden zijn voor veel mensen belangrijk voor herstel.

Principes van Housing First

Housing First is gebaseerd op het model van het Amerikaanse Pathway to Housing. Het gaat uit van negen principes:

  1. Wonen erkennen als basisrecht.
  2. Hulp bieden aan klanten met meervoudige, complexe problemen.
  3. Spreiding van woonruimten.
  4. Wonen gescheiden van begeleiden en behandelen.
  5. Respect voor de eigen keuzes van klanten.
  6. Geen voorwaarden vooraf aan klanten om zelfstandig te wonen.
  7. Geen voorwaarden vooraf aan klanten voor behandeling van psychische en/ of verslavingsproblemen.
  8. Klanten ondersteunen in het proces van herstel en maatschappelijke participatie door herstelondersteunende rehabilitatiebenadering.
  9. Ondersteuning bieden zolang als nodig is.

Een belangrijk en onderscheidend aspect bij Housing First is dat wonen en begeleiden / behandelen gescheiden zijn. Bij Housing First betekent een woning krijgen niet automatisch ook het accepteren van hulpverlening of behandeling.

Housing First voor jonge ouders

Housing First praktijken richten zich met name op alleenstaande volwassen daklozen met meervoudige problematiek. Ervaringen met het model bij jonge ouders is er nog niet of nauwelijks. Ook is er nog geen onderzoek naar gedaan. Het is daarom moeilijk te zeggen of het model geschikt is voor deze doelgroep en wat eventueel specifieke aandacht vraagt.

Impuls (onderzoekscentrum maatschappelijke zorg Radboud Universiteit), start binnenkort het eerste onderzoek naar de effecten van Housing First in Nederland. Mogelijk nemen ook jonge ouders aan dit onderzoek deel. Housing First is een veelbelovend en inspirerend initiatief om in de gaten te houden.

Meer informatie

Wewerinke, D, S. al Shamma, J. Wolf (2014). Housing First: principes en praktijken.
Platform Housing First Nederland, als onderdeel van de Academische werkplaats Opvang & Herstel

Heb je ervaring met het doorbreken van het woonladder principe bij dakloze jonge ouders? Of ben je van plan een nieuw initiatief te starten? Neem dan contact met ons op. Vanuit Siriz zoeken we naar goede voorbeelden.

 

Website: Housing First Nederland

________________________________________________________________________________

Maatschappelijke businesscase Huisvesting zeer jonge ouders

Op 7 december 2017 kwamen genodigden vanuit gemeenten, woningbouwcorporaties, zorgorganisaties, ministerie, kennisinstituten en ervaringsdeskundigen bij elkaar om oplossingen te ontwerpen voor woonproblemen van jonge moeders. Er is nagedacht over oplossingen vanuit de jonge moeders zelf, de juridische omgeving en de kosten en baten. Uitdaging daarbij was het woonprobleem als een woonprobleem te zien en niet een zorgprobleem.

 

Lees het verslag